RFA အသံလႊင့္ဌာနက ၁၄-၁၀-၂၀၁၁ ေန ့ ထုတ္လႊင့္လားေရ သမိုင္းလိမ္ မူဆလင္လူမ်ိဳးနင့္ ပါတ္သက္လို ့ ျဖီရွင္းခ်က္
ဘဂၤလီမူဆလင္လူမ်ိဳးျဖစ္ေတ ့ ေဒါက္တာ ၀ါကာအူဒင္ဆိုေစာ္ NLD ဒုဥကၠဌ- ဦးတင္ဦးကို အလြန္ဆိုးရြားပနာ အားမနာ ေစာ္ကားလိုက္ျဗီးေက အင္တာဗ်ဴးမွာ ေျပာလားပါေရ။ သူက ဦးတင္ဦးေရ Apologies လုပ္ရဖို ့လို ့ ေျပာလားပါေရေဒ။ ဘဘဦးတင္ဦးက ခုဆိုေက အသက္( ၈၅ ) ႏွစ္ရွိျဗီးေက တခ်ိန္က ျမန္မာနိဳင္ငံကာကြယ္ေရးစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ရာထူးဘ၀နင့္ အဆင့္ျမင့္ဆံုးရာထူးမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခ့သူျဖစ္ပါေရ။ အခုဆိုေက အမ်ိုဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ ့ခ်ုဳပ္၏ အဆင့္ျမင့္ဆံုးရာထူးျဖစ္ေတ ဒုဥကၠဌ တာ၀န္ကို ထမ္းေဆာင္နီဆဲ ျဖစ္ပါယင့္ ။ ေဒပိုင္သမိုင္းအစဥ္အလာ ၾကီးမားေရ ့ ပုဂၢိဳလ္တဦးကို ဘဂၤလီလူမ်ိုဳးတိပါလို ့ ေျပာေရအတြက္ေၾကာင့္ မွားပါေရ ဆိုပနာ ဒူးေထာက္လို ့ ေတာင္းပန္ခိုင္းလိုက္ေစာ္က လံုး၀လက္မခံနိဳင္စရာ ျဖစ္ပါေရ ။ ေဒခ်င့္က ေကာင္းေကာင္း ေစာ္ကားေစာ္ျဖိဳက္ပါေရ ေယ ။ ဘဘဦးတင္ဦး သိကၡာကို ေစာ္ကားေမာ္ကား ခ်ိဳးႏွိမ္ေစာ္ရာျဖိဳက္ပါေရ ။ ေယျဗီးေက့ သူရို ့ ့ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးဆိုေစာ္ အာရပ္နိဳင္ငံကတဆင့္ မေလးရွား ၊ အင္ဒိုနီးရွားကနီပနာ မုန္တိုင္းမိလို ့ ရခိုင္ကမ္းျခီကို ေရာက္လာေစာ္ပါလတ္ ့။ ေယျဗီးေက ရခိုင္လူမ်ိဳးတိဟိေရ အရပ္မွာ ေရာေႏွာလားျဗီးေက နီထိုင္လာကတ္ေစာ္ျဖိုက္ေတပိုင္ ယင္းပိုင္နီထိုင္ခေစာ္ကေလး လြန္ခေရ လြန္ခေရ ႏွစ္ေပါင္း-၁၀၀၀- ေက်ာ္ေလာက္က ပင္လို ့ ေျပာလားေစာ္ ဟိပါသီးယင့္။
ေဒခ်င့္ေစာ္ သမွိင္းအမွန္နဲ ့ လူမ်ိဳး တမ်ိဳး မဟုတ္ေတ ဆိုေစာ္ကို လူတိုင္းသိကတ္ေတ ကိစၥျဖိဳက္ပါေရ ။ ေယဇူးနင့္ျဖိဳက့္လို ့ ဘဘဦးတင္ဦးက သမိုင္းမွန္ကို သိလို ့ ေျပာလားေစာ္ရာျဖိဳက္ပါေရ။ ရခို္င္ရွင္ဘုရင္လက္ထက္မွာေလး ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးဆိုေစာ္ မဟိခဆိုေစာ္ကို ရာဇ၀င္သမိုင္းတိမွာ အထင္အရွား မွတ္တမ္းတင္ထားတာရွိပါတယ္။ ေအဒီ-၆-ရာစုေလာက္ကနီျဗီးေက စာေပရီးသားျခင္းနင့္ ပီစာ ။ ေက်ာက္စာတိ။ ေဖ့ခ်ာဒဂၤါးတိ သြန္းလုပ္ခကတ္ပနာ ယိုင္ေက်းမွူ ထြန္းကားခေရ ့ရခိုင္ဘုရင္မ်ားလက္ထက္မွာ ဒပိုင္ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးကို မွတ္တမ္းတင္လို ့ ထားေစာ္ မတြိဖူးပါကာ။ သကၠရစ္- ၁၁၄၆ -ခုႏွစ္မွာ ဘိုးေတာ္ေမာင္၀ိုင္းသိမ္းပိုက္ လားခ်ိန္မွာေလး ဖမ္းဆီးေခၚလားေစာ္မွာေလး ယင္း့အထဲမွာလဲ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳး ပါေရလို ့ မတြိဖူးပါကားယင္။ အဂၤလိပ္အစိုးရက သကၠရစ္-၁၈၂၅- ခုနွစ္မွာ ျမန္မာနိဳင္ငံကို သိမ္းပိုက္ခ်ိန္မွာေလး ယင္းရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးနင့္ ပါတ္သက္လို ့ မွတ္တမ္းမွတ္ရာ တေစာင္တလီမွ်ေလး မတြိဖူး မျမင္ဖူးပါကာ။
ျမန္မာနိဳင္ငံလြပ္လြပ္ရီး ကာလမွာ ဦးနဳက မဲလိုခ်င္လို ့ ဇါမွန္း မသိဘဲနင့္ လုပ္လားခလို ့သူရို ့လူမ်ိုဳးက ယင္းအခ်ိ္န္မွာ -တနားေခ်ေလာက္ နာမည္ ထြက္လာေစာ္ျဖိဳက္ပါေရ ။ ေနာက္ ေပ်ာက္လားေစာ္ပါရာ ။ ယင္းခ်င့္ကို ဘဘ ဦးးတင္ဦးက ေထာက္ျပေစာ္ေရ သမိုင္းအမွန္ကို ေထာက္ျပေစာ္ျဖိဳက္ပါေရ ။ အဂင့္ဂင့္ရာ သူရို ့ လူမ်ိဳးရာ ရခိုင္ျပည္မွာ လူမ်ိဳးတမ်ိဳး အနီနင့္ ့ ရွိခေက ဇါျဖိဳက္လို ့ သူရို ့လူမ်ိုဳးကို လူမ်ိဳးစု အျဖစ္နင့္ ေခတ္အဆက္အဆက္ အစိုးရတိက အသိအမွတ္ ျပဳလို ့ မထားခကတ္ေစာ္ပါေလ ။ ေဒခ်င့္က သမိုင္းမွာ အမွန္ မရွိခလို ့ရာ့ လက္မခံ အသိအမွတ္ မျပဳခကတ္ေစာ္ျဖိဳက္ပါေရမနား ။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ နီထိိုင္ခေရ ့ သူရို ့မွာ ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမွဳ အေဆာက္အဦ ။ ပီစာေက်ာက္စာ။ ပလီတိ။ အိုးခြက္ပုဂံတိ က ေျမာက္ဦးမွာ ရွိေရ ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမွဴ သမိုင္းသုေတသနျပတိုက္မွာ ဇါတခုေလး မရွိပါကာ။ ယင္းပိုင္ပါဗ်န္ေဒ ။ သူရို ့နင့္ပါတ္သက္လို ့ ရန္ကုနု္မွာ ရွိေရ ့ ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမွဴ သုေတသနျပတိုက္မွာ ဇါတခုမွ မရွိေရပိုင္ ျမန္မာနိဳင္ငံ စြယ္စံုက်မ္းမွာေလး တလံုးတလီမွ ေဖၚျပထားတာ မဟိပါေထာ။ ျမန္မာနိဳင္ငံရာဇ၀င္သမိုင္းမွာ
အခုအခ်ိန္မွာေလး သမတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရက ျမန္မာနိဳင္ငံမွာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိုးစုက ( ၁၃ ၅ ) မ်ိုဳးသာ ရွိေရလို ့ ၾကီညာထားပါေရ ေယ ။ ေဒပိုင္ၾကီညာေစာ္က မွတ္ပံုတင္ဌါနနင့္ လူ၀င္မွဴၾကီးၾကပ္ေရးဌါန နင့္ သန္ေကာင္စာရင္းဌါနတိက မွတ္တမ္းမွတ္ရာအရ ျပဳလုပ္ထားျခင္းျဖိဳက္ပါေရ။ ျမန္မာနိဳင္ငံမွာ လူမ်ိဳးစုႏြယ္မ်ား သမိုင္းအမွန္နင့့္ ရွိကတ္ေစာ္ကို ဇါပိုင္နည္းနင့္မွ ေနာက္တိုးအနီနင့္ သမိုင္းကိုလိမ္ပနာ လုပ္ေျပာနီလို ့ မရပါကားေယ။ လူမ်ိဳးတမ်ိဳး အျဖစ္ သတ္မွတ္ဖို ့ ဆိုေစာ္က သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္အစိုးရ၏့ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းနင့္ရာ ဆိုင္ေစာ္မဟုတ္ပါလားခ်င့္။ သီခ်ာေစာ္ကေတာ့ခါ ရခိုင္လူမ်ိဳးစုႏြယ္မွာ ရခို္င္မ်ိုဳးႏြယ္စု။ သက္မ်ိဳးႏြယ္စု။ ခ်င္းမ်ိုဳးႏြယ္စု။ ျမိဳ ေခၚခမီး မ်ိဳးႏြယ္စုနင့့္ ဒိုင္းနက္လူမ်ိဳးမ်ား။ မရာမာၾကီး မ်ိဳးႏြယ္စု မ်ားနင့္ ကမန္္ မ်ိဳးႏြယ္စုသာ ရွိကတ္ပါေရေဒ။
ေဒပိုင္ဆိုေက အသံလႊင့္ဌာနတိအနီနင့္ အင္တာဗ်ဴးတိ လုပ္ဗ်န္ဆိုေက မီးတိုင္းျဖီနီေစာ္ကို လႊင့္ဖို ့ လႊင္ပီးနီစရာမလိုအပ္လို ့ထင္ပါ ။ အျခားတဖက္မွာ ေဒပိုင္သမိုင္းနင့္ ့ပါတ္သက္လို ့ ျပသနာဟိပနာ မီးကတ္ဖို ့ စမ္းကတ္ဖို ့ အခ်ိန္ျဖိဳက္လာေကယင္ ရခိုင္သမိုင္းပညာရွင္ သုေတသီတိ ၇ွိပါေရမနား။ သူရို ့ကို မီးစမ္းပနာ ႏွစ္ဖက္ ေျပာဆိုေစာ္ကို ထည့္ျဗီးေက အသံလႊင့္ျခင္းကို ျပဳလုပ္သင့္ပါေရ။ က်ြန္ေတာ္ေျပာနီေစာ္က ဒကိစၥကို အသံလႊင့္ျခင္းနင့္ ပတ္သက္လုိ ့ ေျပာနီေစာ္ မဟုတ္ဘဲနင့္ သမိုင္းမွန္ တခုကို ရရွိေအာင္ ရခိုင္သမိုင္းပညာရွင္ရို ့၏ ့ တင္ျပခ်က္ကို ထည့္ပနာ လုပ္ယူဖို ့ လိုပါေရ။ တခ်ိန္တည္းမွာဘင္ ဘဘဦးတင္ဦးကိုေလး ေဒပိုင္မီးစမ္းပနာ လုပ္ဖို ့ဆိုေက ျပန္လည္ျဖၾီကားနိဳင္ဖို ့ အင္တာဗ်ဴး လုပ္ပီးရဖို ့ သင့္ပါေရ ။ ဇါျဖိဳက္လို ့ဆိုေက အခုကိစၥက ဘဘဦးတင္ဦးနင့္ တိုက္ရိုက္ပတ္သက္ေနလို ့ ျဖိဳက္ပါေရ ေယ ။ ဘဘဦးတင္ဦးကို ဂုဏ္သိကၡာညိဳးႏြးမ္းစီေအာင္ အခုဆိုေကပါယင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဘားကို သမိုင္းလိမ္ ဘဂၤလီမူဆလင္ လူမ်ိဳးတိက အိပ္ဖြင့္ပီးစာ ပီးေစာ္တြိနီရပါေရ။ စစ္ရာဇ၀တ္ရံုးကို လူမ်ိဳးတံုးသတ္ျဖတ္မွဳနဲ ့ တရားစြဲဆိုနိဳင္ေအာင္ အကြက္ခ်ျပီး စာရီးသားပီးပို ့ ေစာ္ကို တြိနီရပါဗ်န္ေဒ။
ဘဂၤလီမူဆလင္လူမ်ိဳးတိမွာ သူရို ့၏ ့ ဦးတည္ခ်က္ကို စနစ္တက် လုပ္ေဆာင္လာေစာ္ တြိလာရပါဗ်န္။ ယင္းခ်င့္ကေတာ့ခါ သူရို ့လူမ်ိဳးတိကို တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးအျဖိဳက္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းခံရေအာင္ လုပ္ျခင္း။ တိုင္းရင္းသားအျဖိဳက္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္း ရလားေက ရခိုင္ျပည္ကို မူဆလင္ျပည္နယ္ ျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္း ။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဗမာျပည္ကို လူဦးေရ၀ါးမ်ိဳရီး အတြက္ အစီအစိုင္မ်ား ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ျခင္း ။ ေနာက္ဆံုးမွာ ျမန္မာနိဳင္ငံတခုလံုးကို မူဆလင္ဘာသာ၀င္နိဳင္ငံအျဖစ္ အာဖဂန္နစၥန္နိဳင္ငံ၊ အင္ဒိုနီးရွားနိဳင္ငံ တိပိုင္ ျပဳလုပ္လားဖို ့ ေစာ္ရာျဖစ္ေၾကာင္း သိျမင္နိဳင္ကတ္ပါဗ်န္ေဒ ။ အထူးသျဖင့္ သမိုင္းလိမ္မူဆလင္ ဘဂၤလီ့လူမ်ိဳးနင့္ သူရို ့၏ ့လူမ်ိဳးခ်င္းအတူတူျဖစ္ေတ ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိဳင္ငံမွာ မူဆလင္လူဦးေရ သန္းေပါင္း-၁၄၀- ရွိနီေရဆိုေစာ္ကို မမိဖို ့ အထူးလိုအပ္နိပါေရ ။ အမွန္ရာ အခုအခ်ိန္မွာ နိဳင္ငံေရးသတိမထားဘဲ သတိလက္လြပ္လားေက -၂၀၀၂- ခုနွစ္က အာဖဂန္နစစၥတန္နိဳင္ငံမွာ ဗုဒၵရုပ္ထုေတာ္ၾကီးကို ဒိုင္းနမိုက္နင့္ ျဖိဳခြဲ လိုက္ေတပိုင္ တနိ့မွာ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ၾကီးကေလး မျဖိဳဖ်က္ခံရလို ့ ဇါသူတဦးတေယာက္မွ် အာမခံနိဳင္ဖို ့ မဟုတ္ေၾကာင္း နားလည္ကတ္ဖို ့့ လိုပါေရေယ။ အထူးသျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ ရခိုင္ရာဇ၀င္သမိုင္းကိုေလ့လာျဗီးေက ဘဘဦးတင္ဦးနင့္ ့ေဒလူဦးေရ မတရားခိုး၀င္မွုကိစၥတိကို အထူးေလ့လာ နားလည္ဖို ့ လိုအပ္နီပါေရ။ တခ်ိန္တည္းမွာဘင္ ေဒနိမွာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားတိုးတက္ေရးပါတီက ေနျပည္ေတာ္သို ့ လားပနာ ေဒဘဂၤလီမူဆလင္လူမ်ိဳးတိေရ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္လို ့ ခိုး၀င္လာသူမ်ားရာျဖိဳက္ေၾကာင္း သက္ေသ အေထာက္အထားခိုင္လံုစြာနင့္ စာတမ္းတင္ဖို ့ လားခကတ္ဗ်န္လို ့့ သိရပါေရ။ ေယဇူးနင့္ေလး ျမန္မာနိဳင္ငံအတြင္းမွာ မရွိေရ သမိုင္းလိမ္လူမ်ိဳး ဖန္တီးမွဴကို နိဳင္ငံေရးအသိနင့္ ထိမ္းသိမ္းကာကြယ္ကတ္ဖို ့့ လိုအပ္နီပါေၾကာင္း။
ေအာင္သာနီ
ဘဂၤလီမူဆလင္လူမ်ိဳးျဖစ္ေတ ့ ေဒါက္တာ ၀ါကာအူဒင္ဆိုေစာ္ NLD ဒုဥကၠဌ- ဦးတင္ဦးကို အလြန္ဆိုးရြားပနာ အားမနာ ေစာ္ကားလိုက္ျဗီးေက အင္တာဗ်ဴးမွာ ေျပာလားပါေရ။ သူက ဦးတင္ဦးေရ Apologies လုပ္ရဖို ့လို ့ ေျပာလားပါေရေဒ။ ဘဘဦးတင္ဦးက ခုဆိုေက အသက္( ၈၅ ) ႏွစ္ရွိျဗီးေက တခ်ိန္က ျမန္မာနိဳင္ငံကာကြယ္ေရးစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ရာထူးဘ၀နင့္ အဆင့္ျမင့္ဆံုးရာထူးမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခ့သူျဖစ္ပါေရ။ အခုဆိုေက အမ်ိုဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ ့ခ်ုဳပ္၏ အဆင့္ျမင့္ဆံုးရာထူးျဖစ္ေတ ဒုဥကၠဌ တာ၀န္ကို ထမ္းေဆာင္နီဆဲ ျဖစ္ပါယင့္ ။ ေဒပိုင္သမိုင္းအစဥ္အလာ ၾကီးမားေရ ့ ပုဂၢိဳလ္တဦးကို ဘဂၤလီလူမ်ိုဳးတိပါလို ့ ေျပာေရအတြက္ေၾကာင့္ မွားပါေရ ဆိုပနာ ဒူးေထာက္လို ့ ေတာင္းပန္ခိုင္းလိုက္ေစာ္က လံုး၀လက္မခံနိဳင္စရာ ျဖစ္ပါေရ ။ ေဒခ်င့္က ေကာင္းေကာင္း ေစာ္ကားေစာ္ျဖိဳက္ပါေရ ေယ ။ ဘဘဦးတင္ဦး သိကၡာကို ေစာ္ကားေမာ္ကား ခ်ိဳးႏွိမ္ေစာ္ရာျဖိဳက္ပါေရ ။ ေယျဗီးေက့ သူရို ့ ့ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးဆိုေစာ္ အာရပ္နိဳင္ငံကတဆင့္ မေလးရွား ၊ အင္ဒိုနီးရွားကနီပနာ မုန္တိုင္းမိလို ့ ရခိုင္ကမ္းျခီကို ေရာက္လာေစာ္ပါလတ္ ့။ ေယျဗီးေက ရခိုင္လူမ်ိဳးတိဟိေရ အရပ္မွာ ေရာေႏွာလားျဗီးေက နီထိုင္လာကတ္ေစာ္ျဖိုက္ေတပိုင္ ယင္းပိုင္နီထိုင္ခေစာ္ကေလး လြန္ခေရ လြန္ခေရ ႏွစ္ေပါင္း-၁၀၀၀- ေက်ာ္ေလာက္က ပင္လို ့ ေျပာလားေစာ္ ဟိပါသီးယင့္။
ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိုဳးတိဆိုေစာ္ အာရပ္နိုင္ငံကနီပနာ မေလးရွား ။ အင္ဒိုနီးရွား ကေနျပီး သေဘၤာပ်က္လို ့ ရခို္င္ကို ေရာက္လာေရဆိုေစာ္ ဇါပိိိိိုင္နည္းနင့့္မွ ျဖစ္လာနိဳင္စရာ မဟိပါကားခ်င့္ ။ ကမၻာ့ျမီပံုကို ၾကည့္လိုက္ေက မေလးရွားရို ့့ အင္ဒိုနီးရွားနိဳင္ငံရို ့ေစာ္ မိုင္ေပါင္း ေထာင္နင့္ခ်ီ၀ီးပနာ ( ကီလိုမီတာ ၁၆၀၀) နဲ ့ခ်ီျဗီးေက ၀ီးေစာ္ကို တြိကတ္ရပါဖို ့။ ေယျဗီးေက ယင္းနီရာက နီပနာ ပင္လယ္ရီစီးေၾကာင္းေစာ္ ဇါပိုိင္နည္းနင့္ ့မွ ေအာက္ဖက္ကို စီးဆင္းမလာနိဳင္ပါေယ ။ ေနာက္တခါ အာရပ္လူမ်ိဳးတိဆိုေစာ္ မေလးရွား ၊ အင္ဒိုနီးရွား စေရ မူဆလင္လူမ်ိဳးတိမွာ အသားအရီ ျဖဴ၀င္းနီျဗီးေက အခုတြိ့ျမင္နီရေရ သမိုင္းလိမ္ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးတိ
ေနာက္တခါ ရခိုင္ျပည္မွာ သူရို ့ လူမ်ိဳး ဆိုေစာ္ -၂-သန္းကနီျဗီးေက -၄-သန္းေလာက္အထိ ဟိနီပါေရလို ့့ ေျပာလားပါသီးေရ ။ ျမန္မာနိဳင္ငံ ရခိုင္ျပည္မွာ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးဆိုေစာ္ -၄-သန္းေလာက္ ဟိနီေရဆိုေက ဇါအတြက္ ဒုတိယလူဦးေရအမ်ားဆံုး လူမ်ိဳး ျဖစ္ေၾကာင္း တစိုက္မတ္္မတ္ ေျပာနီရေစာ္ပါေလး ။ ဇါတိခ်က္ၾကြီ ရခိုင္ျပည္မွာ ရခိုင္လူမ်ိဳးတိေတာင္မွ အခုအခ်ိန္ထိ - ၂-သန္းက -၃-သန္းေတာင္ မျပည့္တျပည့္ဘဲ ဟိနီေစာ္ပါကာ။ ေယေကေတာ့ကာ ရခို္င္လူမ်ိဳးတိထက္ -၁-သန္းေလာက္ပိုမ်ားနီပါေရေထာ ။ ့- RFA - အင္တာဗ်ဴးမွာ ေျပာလားေစာ္ေရ လိမ္ညာေစာ္ရာ မဟုတ္ပါလားေယ။
ေဒခ်င့္ေစာ္ သမွိင္းအမွန္နဲ ့ လူမ်ိဳး တမ်ိဳး မဟုတ္ေတ ဆိုေစာ္ကို လူတိုင္းသိကတ္ေတ ကိစၥျဖိဳက္ပါေရ ။ ေယဇူးနင့္ျဖိဳက့္လို ့ ဘဘဦးတင္ဦးက သမိုင္းမွန္ကို သိလို ့ ေျပာလားေစာ္ရာျဖိဳက္ပါေရ။ ရခို္င္ရွင္ဘုရင္လက္ထက္မွာေလး ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးဆိုေစာ္ မဟိခဆိုေစာ္ကို ရာဇ၀င္သမိုင္းတိမွာ အထင္အရွား မွတ္တမ္းတင္ထားတာရွိပါတယ္။ ေအဒီ-၆-ရာစုေလာက္ကနီျဗီးေက စာေပရီးသားျခင္းနင့္ ပီစာ ။ ေက်ာက္စာတိ။ ေဖ့ခ်ာဒဂၤါးတိ သြန္းလုပ္ခကတ္ပနာ ယိုင္ေက်းမွူ ထြန္းကားခေရ ့ရခိုင္ဘုရင္မ်ားလက္ထက္မွာ ဒပိုင္ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးကို မွတ္တမ္းတင္လို ့ ထားေစာ္ မတြိဖူးပါကာ။ သကၠရစ္- ၁၁၄၆ -ခုႏွစ္မွာ ဘိုးေတာ္ေမာင္၀ိုင္းသိမ္းပိုက္ လားခ်ိန္မွာေလး ဖမ္းဆီးေခၚလားေစာ္မွာေလး ယင္း့အထဲမွာလဲ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳး ပါေရလို ့ မတြိဖူးပါကားယင္။ အဂၤလိပ္အစိုးရက သကၠရစ္-၁၈၂၅- ခုနွစ္မွာ ျမန္မာနိဳင္ငံကို သိမ္းပိုက္ခ်ိန္မွာေလး ယင္းရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးနင့္ ပါတ္သက္လို ့ မွတ္တမ္းမွတ္ရာ တေစာင္တလီမွ်ေလး မတြိဖူး မျမင္ဖူးပါကာ။
အခုအခ်ိန္မွာေလး သမတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရက ျမန္မာနိဳင္ငံမွာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိုးစုက ( ၁၃ ၅ ) မ်ိုဳးသာ ရွိေရလို ့ ၾကီညာထားပါေရ ေယ ။ ေဒပိုင္ၾကီညာေစာ္က မွတ္ပံုတင္ဌါနနင့္ လူ၀င္မွဴၾကီးၾကပ္ေရးဌါန နင့္ သန္ေကာင္စာရင္းဌါနတိက မွတ္တမ္းမွတ္ရာအရ ျပဳလုပ္ထားျခင္းျဖိဳက္ပါေရ။ ျမန္မာနိဳင္ငံမွာ လူမ်ိဳးစုႏြယ္မ်ား သမိုင္းအမွန္နင့့္ ရွိကတ္ေစာ္ကို ဇါပိုင္နည္းနင့္မွ ေနာက္တိုးအနီနင့္ သမိုင္းကိုလိမ္ပနာ လုပ္ေျပာနီလို ့ မရပါကားေယ။ လူမ်ိဳးတမ်ိဳး အျဖစ္ သတ္မွတ္ဖို ့ ဆိုေစာ္က သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္အစိုးရ၏့ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းနင့္ရာ ဆိုင္ေစာ္မဟုတ္ပါလားခ်င့္။ သီခ်ာေစာ္ကေတာ့ခါ ရခိုင္လူမ်ိဳးစုႏြယ္မွာ ရခို္င္မ်ိုဳးႏြယ္စု။ သက္မ်ိဳးႏြယ္စု။ ခ်င္းမ်ိုဳးႏြယ္စု။ ျမိဳ ေခၚခမီး မ်ိဳးႏြယ္စုနင့့္ ဒိုင္းနက္လူမ်ိဳးမ်ား။ မရာမာၾကီး မ်ိဳးႏြယ္စု မ်ားနင့္ ကမန္္ မ်ိဳးႏြယ္စုသာ ရွိကတ္ပါေရေဒ။
ေယဇူးနင့္ေလး ဘဘဦးတင္ဦးက ရခို္င္သမိုင္းကို သိေရ လူပီပီ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးတိဆိုေစာ္ သမိုင္းလိမ္ ထားေရ ဘဂၤလီ လူမ်ိဳးစုရာျဖိဳက္ေၾကာင္း ေျပာဆိုလားေစာ္ ျဖိဳက္ပါေရ။ ေယေက ေဒသူရို ့က ဇါလူမ်ိဳးပါေလ။ ေဒျပသနာက ရွင္းနီေစာ္ပါေယ။ သူရို ့တိေရ ဘဂၤလားေဒ့ရွၤနိုင္ငံက ဘဂၤလီမူဆလင္လူမ်ိဳးတိ ျဖစ္ေနလို ့ပါရာ။
ဘဂၤလီမူဆလင္လူမ်ိဳးတိမွာ သူရို ့၏ ့ ဦးတည္ခ်က္ကို စနစ္တက် လုပ္ေဆာင္လာေစာ္ တြိလာရပါဗ်န္။ ယင္းခ်င့္ကေတာ့ခါ သူရို ့လူမ်ိဳးတိကို တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးအျဖိဳက္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းခံရေအာင္ လုပ္ျခင္း။ တိုင္းရင္းသားအျဖိဳက္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္း ရလားေက ရခိုင္ျပည္ကို မူဆလင္ျပည္နယ္ ျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္း ။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဗမာျပည္ကို လူဦးေရ၀ါးမ်ိဳရီး အတြက္ အစီအစိုင္မ်ား ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ျခင္း ။ ေနာက္ဆံုးမွာ ျမန္မာနိဳင္ငံတခုလံုးကို မူဆလင္ဘာသာ၀င္နိဳင္ငံအျဖစ္ အာဖဂန္နစၥန္နိဳင္ငံ၊ အင္ဒိုနီးရွားနိဳင္ငံ တိပိုင္ ျပဳလုပ္လားဖို ့ ေစာ္ရာျဖစ္ေၾကာင္း သိျမင္နိဳင္ကတ္ပါဗ်န္ေဒ ။ အထူးသျဖင့္ သမိုင္းလိမ္မူဆလင္ ဘဂၤလီ့လူမ်ိဳးနင့္ သူရို ့၏ ့လူမ်ိဳးခ်င္းအတူတူျဖစ္ေတ ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိဳင္ငံမွာ မူဆလင္လူဦးေရ သန္းေပါင္း-၁၄၀- ရွိနီေရဆိုေစာ္ကို မမိဖို ့ အထူးလိုအပ္နိပါေရ ။ အမွန္ရာ အခုအခ်ိန္မွာ နိဳင္ငံေရးသတိမထားဘဲ သတိလက္လြပ္လားေက -၂၀၀၂- ခုနွစ္က အာဖဂန္နစစၥတန္နိဳင္ငံမွာ ဗုဒၵရုပ္ထုေတာ္ၾကီးကို ဒိုင္းနမိုက္နင့္ ျဖိဳခြဲ လိုက္ေတပိုင္ တနိ့မွာ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ၾကီးကေလး မျဖိဳဖ်က္ခံရလို ့ ဇါသူတဦးတေယာက္မွ် အာမခံနိဳင္ဖို ့ မဟုတ္ေၾကာင္း နားလည္ကတ္ဖို ့့ လိုပါေရေယ။ အထူးသျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ ရခိုင္ရာဇ၀င္သမိုင္းကိုေလ့လာျဗီးေက ဘဘဦးတင္ဦးနင့္ ့ေဒလူဦးေရ မတရားခိုး၀င္မွုကိစၥတိကို အထူးေလ့လာ နားလည္ဖို ့ လိုအပ္နီပါေရ။ တခ်ိန္တည္းမွာဘင္ ေဒနိမွာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားတိုးတက္ေရးပါတီက ေနျပည္ေတာ္သို ့ လားပနာ ေဒဘဂၤလီမူဆလင္လူမ်ိဳးတိေရ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္လို ့ ခိုး၀င္လာသူမ်ားရာျဖိဳက္ေၾကာင္း သက္ေသ အေထာက္အထားခိုင္လံုစြာနင့္ စာတမ္းတင္ဖို ့ လားခကတ္ဗ်န္လို ့့ သိရပါေရ။ ေယဇူးနင့္ေလး ျမန္မာနိဳင္ငံအတြင္းမွာ မရွိေရ သမိုင္းလိမ္လူမ်ိဳး ဖန္တီးမွဴကို နိဳင္ငံေရးအသိနင့္ ထိမ္းသိမ္းကာကြယ္ကတ္ဖို ့့ လိုအပ္နီပါေၾကာင္း။
ေအာင္သာနီ
No comments:
Post a Comment